Search


Jun 11, 2016

Kristien Hla Bu Thlirna


May 29, 2016  Delhi Thurawn-a Rev. Roding L. Pulamte artikul ‘KRISTIEN HLA BU’ kha lawm a umin a bengvarthlak hle. Hi hla bu buotsai tran a ni-a inthoka tu lai chena a ngirhmun dam, kum 1981-a Hmar Christian Musical Society (HCMS) indin a ni-a inthoka tu chena sin an thaw dan dam, kum 2002-a inthoka Tonic Solfa Edition a hung suok thu le a hmangtu mipui mitmei vengna leia siem thrat trul tam tak khom siem thra ngam loa kut an kei tim lem thu dam a hung tar lang a.

Ama hi HCMS-a Vice-Chairman ni lai, solfa thiem, 1972 laia Bibles For The World (BFTW)-in Delhi-a ofis a hung hong, fam tah Daineikung Pudaite le a ruolnu Josangkim enkolna hnuoia Green Park (Delhi) a an inhluo-a Piano inchuka hung um ve, chu hnunga USA-a a hrana music inchuka kum iemani zat zu thang, staff notation khom thiem, ama awm thusuok hla iemani zat zet phuok tah, kohranin hla le rimawi tienga a sor trangkai em em a nih. Ziek zom le zom lo thuah fimkhur met sien chuh, Hmar trong ziek indik tienga khom a hnam chanpuihai laia ruol ban pawl tak a nih ti a thuzieka inthokin a chieng.

A thu ziek le inzoma titi ei sep zom hmain hla poimawzie thu hril hmasak trulin ka hriet a. Chu chun ei thu la hung hril pei ding poimawzie khom hril a tih. Kristien sakhuo le inzoma hril lem chun, hla hi Baibul sunzomna a ni leiin, hringnun khawvela mihriem ei khawsak sung chun a poimawna zuol deu deu pei a tih.

Hla chu iem a na?
Ngaituona hmang thei chin chun ei phak tawkah a umzie awma ei ngai chu ei nei seng ka ring. Chuleiin, mi var le thiem, chu pa chu nu hril dan sei tak insam duot loin, a tlangpuia donna ni thei awm chauh hril tum inla. Ngaituona rila inphûm beiseina, lawmna, hlimna, hlawtlingna, beidongna, lungngaina, hlawsamna, vangduoina, lung sukthawltu le suktartu, mihriem suknuia suktraptu hang puong suokna dingin trongkam tluong pangngai el khelah ei thlarau a khek suok hlak a. Chu taka ri le thu hung puok suok chu hla rimawi tia ei hril hlak hi ni awm tak a nih. Vangduoi tawpkhawk hrilna khom ni sien, a thu le ri kha a mawiin lungril a them a, khâknaa khan thlumna a mi’n temtir tlat a nih. Chu chu thutluonga hril amanih, hlaruoa hril a ni thei. Hlaruoa hril a ni pha lungrilah a riek sawt a, a thluk neia siem a ni lem chun mi tam lem khukpui a hlaw. Hla phuok thiem P.B.Shelley khomin, “Ei hla kurinkukpuihai khom, lungngaina biethu’n an sip si!” (To A Skylark) a lo ti khah. Lungleng taka hla ei sak hin lung intarna a sukthawl a; phingsipin a mi hnaw puom laia ei thlit suok hieu hieu ang hi a nih.

Hla hi dannaranin chi hnih a um- thluk nei, a saka sak chi (songs & hymns) le insam chi hlahril amanih hlasam (poems). Ei pi le puhai inthawina hla, dawi hla, hlado le a dang dang hai kha a sama insam chi a ni leiin ‘hla’ tia hriet a ni vong. Hinduhai sakhaw bu hluihai khom hi hla ruongama ziek vong a nih. Grik khawvela thu le hla ziektu puipaa hril mitdel Homer-in Iliad le Odyssey a ziek dam hi hla ruonga a ziek vong a nih. Hieng lai vel huna chetlaa ngai Zawlnei Isai le Jeremia hai thu ziek tam lem khom hi hla ruonga an ziek a nih. Baibula bu hmasa tak nia ring Joba dam hi, a tranna le kharna thu tlawmte ti chauh naw chuh hla ruonga ziek vong a nih. A hnung daia ziektu hmingthang Dante, Divine Comedy ziektu le The Lost Paradise ziektu John Milton le drama hmingthang 37 zet ziektu William Shakespeare hai ziek po po hi hla ruonga ziek a nih. Ei pi le pu hun laia tienami an neihai kha chik taka ei sui chun, an khawvel puo tienga mihai le an indawrna trongkam tak chu hla ruonga duong deu vong a nih.

Mak takin, Europe-a inthoka USA-a inpêm, Puritan inti le an thlahai chun hla ruonga Pathien thu inziek hrim hrim chu Pathien thu lo rieua ngaina an nei tlat leiin, King James Version thlaktu dinga Baibul an inlet thar Revised Standard Version (RSV) hmasa tak zoa Amricaa an hmang bik ding an duong khan anni rawi chun hla ruonga inziek hi Pathien thu naw rieua hrietna an nei leiin thutluong (prose) ruonga inchangtirin, chang tin parakraf tharin an tran vong a, chu chu KJV thaw dan a ni hrim a, an chokchawrawi nasa khop el. Tu hin chu bel tlak inlet thara hai hin thutluong (prose) le hlahril/hlasam (poem) ruongama ziekhai chu a ziektuhai zierang angin an hung sie nawk ta a, tiem a manhla tah. Delhi Version-a khom chu ruongam chu kan zui a; a chang ngai poimawna le biekna leia a thu luong lai sukbuoi theitu parakraf lakah hum kan tum lem a nih. A thu neka a châng ngai poimaw lemna hi Setan hmangruo a ni theina chin a um leiin, fimkhur a ngaiin ka hriet. Prose ni si, poetry zierang inputtir tumna ang a nih. Baibul chang an hung belna khom AD 1550 hnung chauh a nih. A tira ziektuhai thaw a ni nawh.

Ei thu tluonghrui zuiin fe pei inla. Hla hi sakhuona tienga thlir chun, abikin Kristienhai ta dingin, Baibul sunzomna le hrilfiena poimaw tak, Pathien le ei inpawlna hmangruoa Thlarauin a hmang nasa tak chu a nih. Isu thi hnung kum sawmnga sung khan Baibul hi ziek zo vong a ni a, chuong zieka umhai laia mi, Pathien Thlarau thruoina le inhriettirnaa ziek nia an pom tlanghai chu a hnungah lekhabu pakhata intelin Baibul hi a hung suok a nih. Chu khêl tienga Pathien le mihriem le thilsiem inzomna, inlaichinna le inpawlna thua mi hrang hrang tonhriet puong suoka a umna tak chu thu le hlaah, abikin hlaah a nih. Chu chu a taka Pathien ei chawibiekna hmangruo a nih. Pathien thlarauin mihriem a pawl rawnna tak chu hla a nih. Chu khom chu ei hla hriet tah hmang vongin a nih. Chu lei chun a nih Baibul sunzomna le hrilfiena a ni thu a hma khan ei hril nih. Kong danga hril chun ei hla buhai hi ei Baibul pahnina (Second Bible) an nih.

Fimkhur a ngai
Ei hlahai hi Baibul sunzomna le hrilfiena an ni si chun, chu ngirhmun chu hluo tlak an ni le ni naw hi hla phuoktuhai le hla bu siem phuisui dinga mawphurna peka umhaiin zawna an an don makmaw chu a nih. Hla tin hi a phuoktu daihriet le mi dang kuoma thucha le infui nuom a neihai ama trongkam hmanga a puong suokna a nih. Chu chu lungphurna ringota innghat am, an naw leh Pathien thutaka innghat ti en fie a ngai. Inkhina hmol le enremna banga ei hmang tak chu Pathien thutak, Baibula inziek a ni ding a nih.

Amiruokchu, chu chu thil olsam a ni nawh. Hmun le hun threnkhata Pathien thutak le inrema inlang kha hmun dang le hun danga chuh a ni zing ta naw thei. Kalchar zierang inang naw leia hmun khata thienga ngai kha hmun danga chu thil porche tawpa ngai a ni thei. Entirnan, Sabbat (Chawlni-Inrinni) chawla inser neka Thawtranni, chawlkara ni hmasa tak, Pathienni-a inser lem dam; sertan le tan naw thu dam; fak thieng loa ngai, entirnan voksa fak thu dam; hawp le hmuom le inrui thei thil thaw le thaw naw thua dam; inchei dan le hoiher thila dam; ser le sang le puithuna thila dam ching dan le ngai dan a khuongruol nawh.

Chuong zawnga inkhi chun, Independent Kohran Hla Bu-a chuong hla thu tam tak hi pei hmang amanih siem thrat a trûl. A san chu, thina khel ram hi ei kalchar mit, abikin ei Ri Dil tukvera inthoka ei thlir a ni leiin mithi thlarau lampuiah Hringlangtlang hai, lunglotui hai, hoilopar hai le thil dang dang an hung inlang naw thei naw a. Chuong thilhai chu Baibula inziek ni naw sien khom ei ngairuotnaah hmun lien tak an hluo a, van ram ei mitthla dan khom chu chun nasa taka a thruoi tlat leiin, ei hlaah an luong lut rawn a, a bo chun seramu ei thur thei nawh. Chuonghai lai chun a ieng chen am pom tlak, a ieng am hnawl ding ti zawna hi don harsa tak a nih.

Assembly of God kohran sut Ram Thar Hla Bu an ti-a lem hin chu tuoltro sermon le Dispensationalism Theology inchuktirnaa inthoka suok, entirnan, 2 Thesalonika 2-a Danbawsepa hung inlang ding thu tirko Paulan a hril khah mani nuom dan ang anga kei kawi le hrilfie pawl thu le hla ni awm tak a tam leiin, kohran nawlpui hmang tlaka siem thrat ding chun zut thlak ding a tam hle el thei. Kohran tin inthuruola Hmar Christian Musical Society indinin a buotsai KRISTIEN HLA BU khom hin bel chieng a dawl bek naw el thei. A him nawna an hriet khom mipui soisel inlauna leia siem thra ngam lo an ni thu an Vice-Chairman ngeiin zieka a puong mieu leiin, siem thrat beisei chu Luseihaiin, ‘zawh dawra suk tin ang’ an ti ang chauh a ni hmel.

A thra ie hi a thra naw ie!
Kum 30 deuthaw liem tah khan Manipura chawla ka suok trumin Kristien Hla Bu siem thra pawl laia mi pakhatin, “Lusei tronga ‘A pawi lo’ tia an lo inlet, indik lo taka ei lo zui ve kha tu hin chu ‘A thra ie” tiin kan thlak an tah” tiin a mi hril a. Ka lawm hle a ring laiin kei hlak chun “A ni maw!” ti chauhin barakhaih takin ka don a. Innuina chi am trapna chi? Hi hla, Horation G. Spafford phuok hi a bul tlar hni hi an inlet chen neng phot a, chu chu “A thra ie” tiin an inkhumtir a. A phuoktu hin thlamuongna tui chamin amanih lungngaina tui fawnin amanih, a ieng ieng khomin lo hmuok ding ni sien, a ta dinga Pathien buotsai thil a ni phot chun poi a ti nawzie thu a hrilna a nih. Poiti naw le thrati hi thil thuhmun anga inlang, ni chie si lo a nih. Ei trong hmangah, mi ei fiel amanih rawn chang a, “A poi nawh” an ti chun Saptronga “Okay” tina ang char a nih.

Thil thra le thil thra lo, positive & negative, suol le thra (good & evil), thil kopinkalh hi Pathien thilsiem umphung a nih. Vangneina a um chun vangduoina khom a um; hlawtlingna le hlawsamna; hlawkna le kiemna; dam le nat; lum le dei; sun le zan; vanram le hremhmun le a dang dang. Joba’n a nuhmei tronginvet a donna, “Pathiena inthokin thil thra ei hmu ang bokin thil thra lo khom ei hmu sa ve naw ding am a ni?” (Job 2:10) a ti khan sei tak a hrilfiein ka hriet. Thil thra lo chu tu khomin thra an ti ngai nawh. Hlaphuoktu hin lungngaina tuifawn insok chu thra a ti lei ni loin, a thratna dinga Pathien ruot a ni phot chun hmasuon poi a ti naw thu a hrilna a nih. “It is well, with my soul” ti “A poi nawh, ka thlarau ta dingin” tia inlet chu thu letling hoi hle sien khom, a hrilna thil le inzomin a fûk lem daih ka ring.

Nearer My God To Thee
Ka tupa Dr. Lal Dena’n February 5, 2014 khan hieng hin mail a mi hung thon a: “Tulai mourning period-a ka hla dittak chu Nearer my God hi a ni a. Sap tronga mi le Hmar tronga mi hi an pelsol nasa bek a. Hieng ang hin ka zuk inlet a, a pansak bek a hraw dim! Buoi hle la khom, mi hung siemthrapek ta la. I tupa-LD” tiin. A hmangai em em, a nuhmeiin December 24, 2013 khan muol a liemsan a, tlămpui phur anga rika a nuhmei pûr a do lai a nih.

Kei chun hieng hin ka hang don a: “I hla dit hi kei khoma ka hla dit tawp lo, tu chena perkhuong leh a'n khat tawka ka la sak hlak a nih. I ti ang hin an inlet hi a Saptronga mi leh a'n pelsol khop el a, a san khom a um ka ring. Hi hla hi Edwin Rowlands-a hlapui, inlet hmasatu tak a ni a, a tonhriet (Zoram Khawvel 5 p.94-97) le inzoma inlet-phuok a thaw khom a ni el thei. Khang lai huna an hla inlet, tu chena ei sak lai khom hin chuong ang chu a tam.

“Mizo tronga an inlet, ‘I lamah min hîp rawh aw ka Pathian’ ti le "Lalpa ka hung hnai ie, nang bel dingin" ti hi thuhmuna ei ngai si, theology dang daih a ni a, a ieng lem hi'm pom ding ti ngaituo fêt a ngai. Ei inchuktir dana, einin zong loa Pathienin a mi zong lem thu leh ei hril kop ding chun, Edwin Rowlands inlet dan hi a fuk lem el thei. Pathien kuoma um a nuom thu a hrilnaa ei lak chun ei inlet dan her danglam ve ve a ngai el thei bok. Kan hman hun hmasa takah, a thei chun chi hniin hung inlet tum ka tih” tiin.

February 17 khan hieng ang hin mail ka hang thon nawk a: “Ei titi kha ka buoi taluo leiin ka la hung sunzom el hman naw a. Tu hin a Saptronga mi, a hmatiema ka zuk inlet thlak chu ka hung thon. Kha hmaa Lusei trong le Hmar tronga an inlet laia thra ei ti po la khawm inla, a fûk tak el thei” tiin. Chu chu a hnuoia mi hi a nih.


Nearer my God to Thee
(Textual translation in Hmar)

Lalpa nangma hnai din ka hung pan che,
Mi bûk kăngtu kros rik put khom ni lang;
Ka hung hnai che ti bâk thu-hla dang nei naw ning,
Lalpa nangma hnai din ka hung pan che.

Zinkhuol ang chang vein, turni liemin,
Thimin a mi nang vel, suonglung khamin;
Tonmanga khom nangma hnai zing che ka nuom ie,
Lalpa nangma hnai din ka hung pan che.

Thangvan kaina kailawn a hung indaw,
I tir phot zangaina-thlawnpek a nih;
Nangma hung hnai dingin, angelhan an mi hùi,
Lalpa nangma hnai din ka hung pan che.

Hai ang thrangin nangma inpak ka che,
Ka khamlu chang tak hin Bethel ka’n din;
I bula chèng châkin Lalpa ka hung pan che,
Lalpa nangma hnai din ka hung pan che.

Hlimna thlaa vuongin, van nêr thlengin,
Ni, thla, si-ar pelin, vuong tung lang khom,
Ka zai hla sak ding chu, i kuom hnai ning a tih,
Lalpa nangma hnai din ka hung pan che.

Thlûk thuhmun, thu danglam
A hma khan Saptronga hi hla phuoktu hla phuok le Zo trong hrang hranga inlet dan inang naw thu ei tar lang bakah Lusei tronga inlettu hmasa tak chu Edwin Rowlands (Zosapthara) a ni thu ei hril ta a. Kristian Hla Bu-ah hieng hin chang liin a hla inlet chu kum zakhat hnunga khom a pangngaiin sie a la ni zing:

I lamah min hîp rawh, aw ka Pathian,
Kraws hrehawm pu pawhin ka lo hnai ang;
Ka hla sak zawngah hian, I lam hnaih ka dîl ang,
I lamah min hîp rawh, Lalpa Pathian.

Vakvai ang ni ila, ni tlâk tawhin,

Thimin mi nang vel a, lung lukhamin;
Ka mumang lamah chuan, I lam hnaih ka duh ang,
I lamah min hîp rawh, Lalpa Pathian.

Damlo ni ilangin, hnathawk peih lo,

Mu reng thei chau takin, rilru pawl rawh;
Ka chhungte thren laiin, I lam hnaih ka duh ang,
I lamah min hîp rawh, Lalpa Pathian.

Dam chhung mi hmuak apiang, I tirh ni se,

A nuam nge a hrehawm, engpawh ni se;
Hei ngawt hi ka dil ang, I lam lo hnaih zêl hi,
I lamah min hîp rawh, Lalpa Pathian. 


Hmar tronga inlettu hin Lusei tronga mi hi inlet tho siin a nuom nuomin a kei sawi ve a. ‘I lamah min hip rawh, aw ka Pathian’ ti hih ‘Lalpa ka hung hnai ie, nang bel dingin’ tiin a sie thung a; theulawzi chi hnih a suok der a nih. Edwin Rowlands inlet dan hi Johan 6:44-a “Mi tirtu Pa-inka kuom tieng a hǐp naw chu tu khom ka kuomah an hung thei nawh” ti Isu thu hril leh an inzawl hle-in a’n lang.

A chunga ei tar lang, Edwin Rowlands hla inleta chang khatna le chang hnina chen hin a phuoktu phuok dan a la hnai hle a; a chang thumna le chang lina ruok hi chu Edwin Rowlands-in a testimawni a hrilna hla niin a’n lang.

Hmar tronga inleta hin inlettuin zalen takin a sop ziel ve a. Belh trûl a tinaah a lung tlûk zawngin a zep sa a, Pathienin a kuom tienga hip hnai dinga hni loin, ama thua bel dingin a pan hnai lem a nih. Hla phuokktuin ‘khuolzin’ thu chauh a hril laiin, “Jakob inzin anga kan vai laiin” tiin chieng kieuin a sie thung a. Sienkhom hi chang hnina tlar thumnaa, “Yet in my dreams I’d be, Nearer my God to Thee” ti hi ‘Ka mang tieng kawl kil le van chenah leng lang khom’ tiin a phuok danglam dai a, a mak ang reng khop el. ‘Kawlkil’ le ‘van’ hi khaw laia inthoka a mai khawm am an ta ding maw!

A chang tawpna tak tluka inhlanna hla châng ropui hi hla dang a tam naw khop el. Hi inhlanna thusam hi Sarah Flower Adams awm thusuok ni ta loin Lusei tronga hi hla inlettu Edwin Rowlands inhlanna hlado a nih. A ropui em em vei leh, Hmar tronga inlettu hin, a tawpna tak tlar hni,

Hei ngawt hi ka dil ang, I lam lo hnaih zêl hi,
I lamah min hîp rawh, Lalpa Pathian 

ti hi “Ahi ka hung hni che, dam sung ka tuokhai chun, I tirko thra angin, nang min hnai sien” tiin an letpek daih a nih! Inlettu hin a thu phuok hi chieng vieuin a ngai el thei a, ei hang bi chieng ruok chun, ei Baibul (BSI sut) inlettuhai ang deuin thu thupa hril hi a chemkalna zawng a ni el thei a, ‘tina a nih’ ti zawnga hril fie ngiel lo chun buoi mapna tham a nih.

Hienga nuom dan zawng senga mi hla phuok kei kuoi hi ‘poetic license’ hnuoia zalenna peka um hin a huom sa am ti hi zawna indon ding laia thil poimaw a ni ka ring. A phuoktuin a hril tum ni loa kei kawi rak chu poetic license-in a huom sa lo thil a nih. Mi hla thlûk hmanga a thu phuok danglam ruok chu phal a ni bakah thil um rop hlak a nih. Misawnari hmasa, abikin hla tienga sulsutu Edwin Rowlands hla inlet tam lem hi hang bi chieng inla, a hla thluk hmang a, a hmangtu dinghai kal rem zawnga a phuok-let a tam. Entirnan, Horatio G. Spafford hla phuok ‘It is well… with my soul’ ti inlettu chu Edwin Rowlands bok a na, sienkhom hla bua chuong le a Saptronga mi chu a danglam daih a,

Khawvel hrut chhuak ila, Lal Isua ang hi,
Thianghlim leh fel ka hmu lo va

ti a ni daih. A thunona ‘It is well” ti hih “A pawi lo” tiin a sie a, chu chu threnkhat chun ngaituo chik mang loin an nuizat hle. Ei hang ngaituo chîk ruok chun, “A thra ie…” tia ei inlet leh a danglamna a um naw bakah, rinum ieng khom tuor ding ni sien tuor a poiti naw thu a hrilna a ni leiin ‘A thra ie’ ti nêk hmanin “A poi nawh” ti chu a fûk lem hman a hoi khop el. Chun, Fanny J. Crosby phuok, ‘Blessed Assurance’ (Lal Isu ka ta ka hriet chieng tah) ti khom hi Edwin Rowlands inlet-phuok bok a na, ‘Leilung pian hmain Thu chu a awm’ tiin, Pathien thu bul inchuktirna thuin a thlak danglam daih a, a Saptronga mi leh inzawlna an nei nawh. Chu chu khang hun laia ringtharhai mamaw phuhruk theina khom a ni lem bok.

Ieng khom ni sien, hriet ding poimaw chu, khang hun laia hla an lo inlethai kha a thlûk hmanga a thu an phuok thar dam le an hang tiem a, a thu tlangpui hmangin, a ram mihai hriet thiem thei zawng le mamaw phuhruk thei zawnga an lo her danglam le phuok sa a nih ti a chieng. A awrizinal neka thra lem hmana an kei rem a tam. Chuong hlahai laia mi chu ei hla bi lai, ‘Nearer my God to Thee’ hi a nih. (Delhi, February 20, 2014)

Sukdik suol
Rev. Roding Pulamte artkul kharnaa a hmang kha thil dang hril seng lo intienghai chu maksanin ei thu kharna dingin hmang inla. William Shakespeare chun, “Striving to better, oft we mar what’s well” (King Lear, Act 1, Scene 4) (Siem thrat tumna lamah a thra lai ei sukchingpen rop hlak) a lo ti a. Chu indikna chu MCMS haiin KH No. 219 (SSS489), ‘Ka suol rik tak phur le hnuoi nghokum hi’ ti-a chang hnina an siem thrat a hung thursuoka chun ei hmuh. Hieng hin a ziek a:

“Hi hla hi rivaival ei tuok chângin ei hlimpui êm êm hlak a, a chîn a lienin ei kuchû/rêlbûk pakhat nîn ân lang a, a sak ân hoi, vêl tam ei sak khomin ei dittawk ngai naw kha tie, Pathien thlarau khomin a kohranhai a pawl hlimna hla a ni rop hlak.
Chang 2na: tlar 2na le 3na:
Sâp hla:
Before the whiteness of that throne appear?
Yet there are hands stretched out to draw me near.

Mizo hla:
Chu lalthungpha vâr ropui hmaa chuan,
Nimahse, Isuan khawngaihin min ko.

Hmar hla:
Chu lalthungpha vâr ropui hmaa chun,
Sienkhom kona kut ka kuom tieng a phar.


Hmar tronga inlettu hin Mizo hla ang khin an let deu nin an lang a, a hla inlet dungzui chun lalthrungpha vâr ropui hmaa khom lunginsietna la umin kona kut a la phar niin ân lang bok, Thup. 20:11-15 ei en chun: Lalthrungpha vâr ropui chu rorêlna nuhnungtak, lunginsietna um ta lo, ama hi chu ân khawm rawn deuva, thawlawm a pêk rawn deuva, lunginsietna mâk (grace mark) in vânram tieng in fetir el ei tiu, ti a kona kut pharna chi niin ân lang ta naw a, thiemthu hril theina hrim um ta lo, hremhmun (meidîl) le vânram in rîna niin ân lang. Chuleiin Centenary Editiona chun hiengang hin a danglamna inlang hehu lovin siemthrat a nih.

Chu lalthungpha vâr ropui ân lang hmân,
Sienkhom kona kut ka kuom tieng a phar”


tiin.

Hi hla phuoktu Rev. Samuel John Stone (1839-1900) hi lekha thiem, thu le hlaa nasa taka inhmang mi a nih. Hi hla hi Mizo Kristian Hla Bu-a inthoka ei inlet sawng a nih. Letlingtu chu Rev, Fehtea a nih. Saptronga inthoka Lusei tronga hla an inlethai lai chu a thra pawl tak a nih. Rev. Rodingin a hung thursuok chang hnina hi inlet a olsam naw reng a, sienkhom a’n let fuk teuh hle. A olsam nawna san chu tlar thum hi sentence pakhat a ni a, a tlar tlara inlet tum chun a buoithlak hrim a nih. Zuk bi inla:

So vile am I, how dare I hope to stand
In the pure glory of the promised land?
Before the whiteness of that throne appear?
Yet there are hands stretched out to draw me near.

Anni rawi hla phuoka an hlut le ngai ropui chu ‘rhyming’ a ni a. Chu chu rem le rem loa hlaphuoktu hin rem khawm a tum tlat leiin, sentence pakhat sungah zawna (question mark) pahni zet a sie a, chu chun Saptrong la inhmelhriet chieng lohai ngaiah lalthrungpha hmaa ama inlang tlak lo a ni thu a hril khah, ama ni loa lalthrungpha var hung inlang ding anga ngaina an neitir a, chu châng triuma chun ei HCMS-hai an inawk. Chuleiin, “Chu lalthrungpha var ropui an lang hma’n” ti hih lu le mong bo a nih. Inlet dan indik lem chu hieng ang hin a ni ka ring:

Chu ram thienghlim le mawi ropui taka,
Lal thrungpha var hmaah kei misuol hi,
Iengtin am inlangin ngir ngam ka ta?
Sienkhom hung din kutin an mi hûi zing.

Tlangkawmna
Hla hi Baibul sunzomna, Pathien le ei inpawlna tak a ni leiin, kohran hmang dinga ei lak luthai hrim hrim chu ei thuring le inmil a ni le ni naw fimkhur taka en fie a ngai. Ei hla bua hin thu bel tlak lo amanih chieng lo, inlet suol le chiengkuong lo a tam. Revision ringot thaw loa Delhi Version kan buotsai anga a thara inlet thrat, completely new translation and selection a ngai. Thrangthar, lungvar neihai kuta siem thrat mawphurna hi inhlan a trûl a, thranghluihai, thil thra ei hriet khom hming siet inlauna leia thaw ngam ta lohai chu thurawn thra petu-ah thrang inla, ei hma a’n kaw met ring a um.

(June 11, 2016, Delhi)

###

No comments :